İstefani Burnu
Denize doğru 10 mil çıkmış bir sivri burundur. Dağlarında bayındır ve bakımlı Urum köyleri vardır. Bu da Canik sancağı hükmünde verimli köylerdir.
Bu burnu geçip mil kuzey tarafa
Vona Kalesinin anlatılması: Ceneviz Frengi yapısıdır. tarihinde Uzun Haşan Azerbaycan padişahıyken Gümüşhane, Bayburd ve Canha Kalerini feth ettikten sonra bu Vona Kalesini de feth etti. tarihinde Selçukluların eline girdi, onlardan sonra tarihinde Fâtih Sultan Mehmed fethidir. Canik sancağı hükmünde subaşılıktır.
Kalesi deniz kıyısında üzerinde yuvarlak şekilde eski bir kaledir. Kale muhafızı ve neferatları vardır. Ama cebehane ve neferatıyla o kadar mamur değildir. tarafına bakan kapısı vardır. Serdârı ve 150 akçe kadısı vardır. O kadar ileri gelenleri yoktur.
Tamamı mahalle ve hepsi hanedir. Burada mabet vardır. camii , hamamı, hanları ve küçük bir çarşısı vardır. Halkı genellikle Rum ve Vona Etrâki meşhurdur. Ama bir güzel demir tutar büyük limanı var. Bir mürsel üzere gemiler demir bırakmadan yatmak mümkündür.
Buradan 100 mil pupa rüzgâr ile Huda kolaylık verip bir günde,
Giresun Kalesinin anlatılması
İstanbul Kostantini yapısıdır. Daha sonra Uzun Haşan Sultan eline girdi. Bunlardan sonra Ceneviz Frengi istilâ etti. Sonra tarihinde Fâtih Sultan Mehmed fethidir, Musahib Mahmud Paşa eliyle. Kuşatma sırasında Fâtih Sultan Mehmed Han, Mahmud Paşa’ya,
“Bu gece kale altına giresin” diye ferman edince kaleye metrise girip feth olduğu için [248a] ismine “Giresin” dediler. 17. örfi iklimdendir. Trabzon eyaletinin başlangıç sınırında paşa hâssıdır. Hâkimi müsellimdir ve 300 payesiyle mükellef kazadır. adet nahiyesi vardır. Evvelâ nahiyesi,
Yeniçeri ocağı serdârı, kale muhafızı adet kale neferat- ları, gümrük emini, müftüsü ve nakibi vardır. Deniz kıyısmdadır, Canik ile Trabzon arasında bulunmaktadır. Trabzon, bu Giresun’un doğu tarafında bulunmaktadır.
Eski zamanlarda Ceneviz Frengi elinde iken gayet büyük şehir imiş. Hâlâ yapılarının kalıntıları açık ve seçik bellidir. Hâlâ o kadar mamur büyük şehir değildir. Lâkin yine adet örtülü, bağları ve bahçeleri ile donanmış evleri vardır istanbul guided tours.
Tamamı mahalledir ve hepsi camidir. Çarşı içinde camii
Bundan başkası mescitlerdir. Ham, hamamı ve çarşı pazarları vardır. Ama kalesi deniz kıyısında <
Bağ ve bahçesinde meyvesi çoktur. Limanı iyi demir tutar ya-taktır. Lâkin batı rüzgârında birazcık tehlikelidir. Bu limanın batı tarafınca bir küçük adacığı var. Nice kere hain Kazaklar o adanın ardına şaykalarını gizleyerek karadan asker döküp bu şehirden çok çok mallar alıp ateşlere yakmışlardır. Zira kalesi şehrini muhafaza edemez.
Ziyaretgâh-ı Giresun
Bu şehir, Trabzon eyaleti olduğundan Ömer Paşa’nm askerinden nice yüzlerce adamlar deniz derdinden canlarından bıkıp şehir ileri gelenlerinden atlar temin ederek karadan Trabzon’a gitmek için yola çıktılar. Bu şehirden kalkıp yine kuzey tarafa deniz kıyısı ile,
Perpolum Kalesi’nin anlatılması: Deniz kıyısında bir tepe üzerinde dörtgen şekilli eski küçük bir kaledir. Kale muhafızı, neferatları ve tatlı limanı vardır. Kasabası o kadar mamur değildir. Trabzon nahiyesidir. Halkı çiftalajı Rumudur. Buradan mil Zümreburnu dağlarında bayındır köyleri vardır. Onu geçip yine kuzey yönüne mil gidip
Göreli Kalesinin anlatılması: Trabzon hükmünde nahiyedir. Kalesi deniz kıyısında bir tepe üzerinde Ceneviz yapısı dörtgen şeklinde uzunlamasına bir küçük kaledir İki Batum sancağının timar.
Buradan yine kuzeye mil gidip,
Popoli menzili
Büyük bir körfezde kurulmuş yer yer harap kaleleri var ama Popoli nahiyesi adıyla bakımlı köyleri vardır. Başka subaşılıktır ve naipliktir. Gayet mamur ildir.
Buradan yine kuzeye mil gidip,
Kiliye Kalesinin anlatılması: Bu da Trabzon nahiyelerinden olup fazlaca bakımlı ve şenlikli Laz köyleri vardır. Başka zeamet subaşıları vardır. Kalesi deniz kıyısında yüksek bir tepe üzerinde Ceneviz yapısı eski bir kaledir.
Yorozburnu Kalesinin anlatılması: Deniz kıyısında bir kayalı burun üzerinde dörtgen şeklinde bir küçük gayet sağlam yapıdır. Dört tarafında mamur köyleri vardır. Rum keferelerinden bir papaz yapısı olduğundan Yoroz Kalesi derler.
Akçaabad Kalesinin anlatılması: Trabzon hükmünde bakımlı ve bayındır büyük nahiyedir. Başka subaşısı vardır. Kalesi deniz kıyısında beşgen şekilli gayet sağlam bir yapıdır. Bu da Rum keferesi yapısıdır, ama yapanın ismi bizce bilinmemektedir.